“Waar jij ooit in de rij stond voor een baan, staan de banen nu in de rij voor jou!” Dat zei Randstad drie jaar geleden in een van hun commercials. En eerlijk, ze hadden een punt. De arbeidsmarkt staat op z’n kop. Het lijkt wel alsof werkgevers tegenwoordig moeten solliciteren bij werknemers. Eén ding is duidelijk: mensen binden aan je organisatie is lastiger dan ooit. Zeker jongere generaties blijven niet meer automatisch hangen. We doen ineens aan ‘employer branding’ maar wat betekent dit nou echt? Misschien zijn we wel verkeerd bezig als we ons best doen om een ‘fijne werkgever te lijken’ en moeten we vooral zorgen dat we een fijne werkgever zijn! Maar hoe word je dat?

Geen vacatures, wél sollicitanten!

Onlangs opende ik samen met compagnon Gijs Nillessen een comedy club in hartje Groningen: Wicked . Misschien heb je het voorbij zien komen of ben je er zelfs al geweest. We lanceerden het concept met grof geschut op de socials: een doordachte campagne, uitgevoerd door professionals, helemaal gericht op organische zichtbaarheid. We hoopten op aandacht. We mikten op FOMO. En stiekem droomden we dat heel Groningen zou weten dat er een nieuwe hotspot was. En toen gebeurde er iets geks… We trokken onbedoeld personeel aan!

We kregen open sollicitaties binnen voor functies die we niet eens hadden. Het zette me aan het denken: waarom willen mensen hier onderdeel van zijn? Wat maakt dat iemand z’n tijd, energie en nieuwsgierigheid aanbiedt aan een organisatie die daar niet eens om vraagt?

In mijn ogen doen veel organisaties hard hun best om het allemaal ‘goed’ te laten lijken, maar vinden zij het moeilijk om het achterste van hun tong te laten zien. De vraag is uiteindelijk: hoe zet je in op verbinding? Het gaat volgens mij niet om roepen hoe goed of professioneel je bent, maar om het bouwen aan een organisatie waar mensen zich écht toe aangetrokken voelen. Een merk waar je graag bij hoort, omdat het gewoon klopt.

Eerlijkheid, openheid en verbinding vanuit jouw organisatie

In een eerdere blog had ik het al over impressiemanagement . We willen een professionele indruk achterlaten, want dat voelt belangrijk. Maar vandaag de dag willen mensen het ook graag naar hun zin hebben op het werk. Het moet een veilige plek zijn waar je gewaardeerd wordt en jezelf mag zijn. Waar je betekenisvol bent, niet alleen nuttig. Dat vraagt om kwetsbaarheid: toegeven dat je niet altijd het antwoord hebt, dat je fouten maakt, dat je mens bent. En dat klopt. Mensen geloven het mooie plaatje niet meer: ze willen het échte plaatje.

Het idee van “professioneel zijn” begint scheurtjes te vertonen. Alles moet gelikt, gepolijst en foutloos. Perfecte foto’s, perfecte taal, perfecte kleren. Maar met de komst van nieuwe technologie en AI groeit juist het verlangen naar wat écht is. Naar rauwe randjes, eerlijkheid, menselijkheid.

Ik besloot het te bespreken met mijn vriend en collega Ynzo van Zanten , bekend van Tony’s Chocolonely en Innocent Drinks. Hij was jarenlang Head of People & Culture en Chief Evangelist bij Tony’s. Hij geeft aan dat mensen graag willen werken bij een bedrijf waar ze blij van worden. Waar zij zich mee verbonden voelen. Sterker nog, hij zegt:

“We zijn in de geschiedenis van de mensheid nog nooit zo verbonden geweest als vandaag, maar ook nog nooit zo eenzaam. Maar mensen wíllen jouw bedrijf leuk vinden. Maak dat dan zo makkelijk mogelijk voor ze.”

1% leuker per dag

Een interessant feit is dat ze bij Tony’s een soort feestalarm hadden voor alles wat er goed ging of te vieren was. Drukte iemand op die knop, dan gingen de discolampen aan en begon iedereen te juichen, ook al wist niemand nog waarom. Er was ook een telefoonlijn: als je belde, zong het hele team: Una Paloma Blanca . Waarom? Omdat het kon. Omdat het leuk was. En dat werkte. Tony’s werkte dagelijks aan een zwaar thema - moderne slavernij - en juist daarom maakten ze het werk graag luchtig.

En nee, ik zeg niet dat jij morgen ook een discolamp op kantoor moet hangen (al mag het wel). Maar employer branding gaat óók hierover: over de kleine dingen die maken dat mensen energie krijgen van hun werk. Over een cultuur waar plezier geen bijzaak is. Waar veiligheid een vanzelfsprekendheid is. En in zo’n cultuur is employer branding een mythe.

Het is trouwens te makkelijk om te zeggen: “Bij ons werkt dat niet.” Natuurlijk kan een grote tanker (de corporate) minder snel bijsturen dan een roeibootje (de start-up). Maar stel je voor dat je met je team elke dag iets bedenkt waardoor het werk 1% leuker, beter of prettiger wordt. Na 70 dagen ben je dan 100% verbeterd! Wiskunde én motivatie in één zin. Doe er je voordeel mee. En je hoeft het niet allemaal zelf te bedenken. Je mag het mét je mensen bedenken. In kleine passende stapjes.

Van comedypodium tot op de werkvloer: echtheid telt!

Ik ben dit trouwens gaan leren op een comedy podium. De meeste mensen hebben zich nog nooit aan het stand-up podium gewaagd en zullen dat ook nooit doen. Daarom deel ik mijn les hier: Ook al weet je dat een comedian zich voorbereidt, tóch wil je geloven dat hij of zij spontaan tegen jou praat. Adam Bloom schrijft in zijn boek over Boom Mic Moments : wanneer je in een film ineens een microfoon of cameraman in beeld ziet, dan word je even uit de illusie getrokken dat het niet echt is. Je weet dat wel, maar wanneer je ernaar kijkt wil je erin geloven.

Een comedian of acteur moet dus niet alleen grappig of goed zijn. Je wil hem of haar kunnen geloven. We willen geloven dat wat we zien echt is. En zodra dat geloof wegvalt, klapt de hele illusie in elkaar. Dat geldt ook voor bedrijven. Je kunt je communicatie nog zo zorgvuldig uitstippelen, maar zodra mensen voelen dat iets “gemaakt” is, haken ze af. Ze willen geen toneelstuk. Ze willen echtheid.

Professionaliteit met een knipoog

Ynzo vertelde me dat de communicatie van Tony’s Chocolonely vaak als komisch werd ervaren, terwijl dat nooit de bedoeling was. Ze communiceerden gewoon gelijkwaardig, zoals je dat ook op de stoep voor de Jumbo zou doen met je buurman. Maar mensen zijn die gelijkwaardige communicatie niet gewend van bedrijven, en daarom voelde het automatisch grappig:

“Het is als ‘je’ en ‘jij’ zeggen tegen je oma,” zei hij. “Respectvol én sympathiek tegelijk.”

Ik vind het zelf erg ongemakkelijk als ik in een restaurant zit en de bediening té formeel is. Ik wil me welkom voelen, niet bediend. We zijn allebei mensen, toch? Ik kan zelf wel mijn jas aantrekken. Mensen verbinden zich graag met sympathieke merken die geloofwaardig zijn. Merken die een echte gelijkwaardige verbinding aan durven te gaan en daarin een knipoog durven te geven aan de maatschappij. Mensen willen onderdeel zijn van merken die lachen, die kwetsbaar durven zijn en die niet doen alsof ze alles weten. Net als bij mensen.

Laat jouw professionaliteit vooral blijken uit de kwaliteit van je werk, niet uit het keurig verpakken ervan. Want mensen nemen je pas serieus als je jezelf niet zo serieus neemt.

Groetjes,

oɔı̣ꓤ